در سرامیک، شیمی لعاب های پخته شده به صورت فرمول اکسید بیان می شود. ارتباط مستقیمی بین شیمی اکسید و خواص فیزیکی پخته یا سوخته وجود دارد.
فرمول اکسید یک لعاب جزئیات زیادی را در مورد نحوه پخت آن توضیح می دهد (به شرطی که تمام مواد موجود در لعاب در مذاب حل شوند ). با این اصطلاح مقداری افزونگی وجود دارد، گاهی اوقات سرامیست ها به “فرمول های لعاب” اشاره می کنند در حالی که منظور آنها ” دستور العمل های لعاب ” است.
یک فرمول یک ترکیب اکسید را با توجه به تعداد نسبی انواع مولکول ها بیان می کند (برخلاف آنالیز شیمیایی که آنها را با وزن مقایسه می کند). یک فرمول برای تجزیه و تحلیل و پیشبینی خواص لعاب یا شیشه پخته شده مناسب است، زیرا تصویری از ساختار مولکولی که مسئول رفتار آتشسوزی است به ما میدهد. از آنجایی که آتش کوره، این مولکولهای اکسید را یک به یک در یک ساختار میسازد، نتیجه این است که هرگز نمیتوان به طور کامل متوجه شد که چرا یک لعاب بدون دیدن فرمول اکسید آن، به همان شکل میسوزد.
فرمول ها انعطاف پذیر هستند. میتوانیم بدون تأثیر بر تعداد نسبی مولکولهای اکسید، بهطور دلخواه یکی را دوباره جمعبندی کنیم. در واقع، این جمعبندی مجدد یک فرمول یک روش استاندارد برای تولید فرمول واحد Seger یا فرمول Mole% است . با یک فرمول، لازم نیست نگران باشید که آیا 1 گرم، 1 تن یا یک میلیارد مولکول وجود دارد، فقط اعداد نسبی مهم هستند. به همین دلیل است که بیان فرمولی که اجزای مولکول را نشان می دهد مجاز است (به عنوان مثال 0.4 MgO؛ در واقع این اتفاق نمی افتد، اما روی کاغذ یک فرمول به ما کمک می کند تا تعداد نسبی مولکول های اکسید را در یک نسبت مقایسه کنیم).
البته با استفاده از اپلیکشن لعاب ساز میتوانید تمام فرمول هایی که با آزمون خطا به دست آوردید در این نرم افزار ذخیره نموده و آن را به هر میزان که بخواهید افزایش یا کاهش دهید. ( اپلیکشین لعاب ساز توسکا )
نمونه ای از فرمول خام:
Fluxes RO | واسطه R2O 3 | Glass Formers RO2 | |||
K 2 O CaO MgO ZnO | 0.5 1.3 0.2 0.1 | Al 2 O 3 | 0.9 | SiO 2 | 9.0 |
در بالا توجه کنید که اکسیدها به سه ستون گروهبندی میشوند: بازها، اسیدها و آمفوتریکها (یا بهطور ساده بهعنوان اکسیدهای RO، R2O 3 و RO2؛ جایی که “R” عنصری است که با اکسیژن ترکیب میشود). در واقع، نسبت R به O قابل توجه است. ستون سمت راست بیشترین مولفه اکسیژن را دارد و در سمت چپ کمترین. به طور ساده، ما می توانیم این سه گروه را به عنوان سیستم سیلیکا : آلومینا: شارها مشاهده کنیم. این قرارداد اخیر واقعاً صحیح نیست زیرا سازندههای شیشهای بیشتر از SiO2 ، سایر واسطهها به جز Al2O3 ، و ROها بیش از شار انجام میدهند . سفالگران باستان از این سه به عنوان خون، گوشت و استخوان لعاب یاد میکردند (روش بدی برای فکر کردن به آن نیست).
هر فرمولی دارای وزن فرمولی است ، یعنی وزن کل محاسبه شده برای آن ترکیب مولکول ها. وزن اتمی در هر متن سرامیکی منتشر می شود، بنابراین محاسبه وزن هر اکسید آسان است. محاسبه وزن کل فقط یک جمع ساده و سپس افزایش آن وزن به حساب LOI است .
Insight-live معمولاً یکپارچگی فرمول هایی را که به طور خودکار محاسبه می کند تعیین می کند. اگر مجموع اکسیدهای RO بزرگتر از R2O 3/2 باشد ، واحد شار تلقی می شود. در غیر این صورت R2O 3 وحدت است .